در سراسر جهان رشته‌های هوانوردی به‌ویژه رشتهٔ خلبانی از جذاب‌ترین رشته‌ها محسوب می‌شود. در بسیاری از کشورها از جمله کشور ایران هوانوردی عمومی متقاضیان زیادی دارد. علاقه‌مندانی که متقاضی دریافت گواهینامه خلبانی هستند می‌توانند در دورهٔ خلبانی شخصی شرکت نمایند و پس از دریافت گواهینامه خلبانی با خرید هواپیما و یا اجارهٔ آن پرواز نمایند.
این گواهینامه برای هواپیماهای سبک بوده که در ایران به جهت انجام پروازهای تفریحی و دریافت گواهینامه شخصی میتوانید در دورهٔ آموزش خلبانی شخصی فوق‌سبک یا UL-PPL شرکت نمایید. درصورتی‌که علاقه داشته باشید به‌صورت Modular یا ناپیوسته در دوره‌های خلبانی شرکت نمایید، دورهٔ گواهینامه خلبانی PPL اولین دوره‌ای است که باید در آن شرکت کنید.
این دوره نیز مانند دیگر دوره‌های خلبانی شامل دو بخش آموزش زمینی و آموزش پروازی است دانشجویان در بخش آموزش تئوری (آموزش زمینی) دروس مربوط به بخش‌های مختلف هواپیما، قوانین هوانوردی، هواشناسی، فیزیولوژی و غیره را آموزش می‌بینند و پس از موفقیت در آزمون‌ها آموزش پروازی دانشجویان آغاز خواهد شد.
گواهینامه خلبانی PPL چیست؟
گواهینامه خلبانی PPL یا Private Pilot License اولین گواهینامه‌ای است که یک خلبان دریافت می‌کند (در دوره‌های Modular) و شامل دو بخش آموزش‌های زمینی و آموزش‌های پروازی می‌شود. برای آموزش‌های زمینی این دوره ۲۲۰ ساعت کلاس تئوری در نظر گرفته شده است و بخش آموزش‌های پروازی این دوره شامل ۴۰ ساعت پرواز با هواپیماهای سبک تک موتور و همچنین ۵ ساعت پرواز با شبیه‌ساز می‌گردد.
خلبانان با دریافت این گواهینامه می‌توانند به‌عنوان خلبان شخصی فعالیت نمایند. پس از دریافت این گواهینامه خلبانان می‌توانند در دورهٔ آموزش خلبانی CPL شرکت کنند.
برای دریافت گواهینامه خلبانی PPL چه شرایط و مدارکی لازم است؟
جهت دریافت گواهینامه خلبانی PPL یا Private Pilot License در ابتدا باید در دورهٔ آموزش خلبانی PPL شرکت کنید. برای ثبت‌نام در این دوره در ابتدا باید پیش ثبت‌نام خود را انجام دهید در این مرحله کلیه مدارک هویتی خود به همراه کلیه مدارک و سوابق تحصیلی را باید ارائه دهید برای متقاضیان آقا نیز که مشمول انجام خدمت وظیفه عمومی هستند نیز مدارک معافیت یا پایان خدمت موردنیاز است.
البته معافیت پزشکی برای ورود به رشته خلبانی مورد پذیرش نخواهد بود. پس از انجام پیش ثبت‌نام و تکمیل مدارک جهت انجام معاینات پزشکی باید به یکی از مراکز معاینات پزشکی مورد تأیید سازمان هواپیمایی کشوری مراجعه کنید. در طی این معاینات در چند مرحله باید از نظر پزشک هوایی موردنظر تایید شوید.
این معاینات شامل مواردی مانند آزمایش خون، ادرار، معاینه چشم، معاینه گوش، قد و وزن، نوار قلب، اکو قلب و غیره است که پس از انجام تمامی این مراحل در پایان پزشک هوایی معاینات نهایی را انجام می‌دهد و سپس گواهینامه و تأییدیه پزشکی صادر خواهد شد.
شرایط پزشکی دریافت گواهینامه خلبانی PPL
برای دریافت تأییدیه و گواهینامه پزشکی گواهینامه خلبانی PPL باید شرایط خاصی را داشته باشید تا در آینده بتوانید به‌عنوان یک خلبان فعالیت نمایید.
شرایط کلی و عمومی جهت دریافت این گواهینامه که از آن به عنوان گواهینامه مدیکال (Medical License) یاد می‌شود عبارت‌اند از سلامت کلی بدن، تناسب قد و وزن (BMI) و آزمایش‌های آن شامل تست خون، ادرار، رادیولوژی قفسه سینه، نوار مغز، نوار قلب، تست تنفس، اکوی قلب، شنوایی‌سنجی، تست های روان‌شناسی و دیگر تست های مربوطه می‌گردد.
پس از پایان آزمایش‌ها در بخش‌های مختلف برای متقاضیان یک روز مشخص در نظر گرفته می‌شود تا با جواب آزمایش‌ها و تست های خود به پزشک هوایی مراجعه کنند در این بخش پزشک هوایی تمامی تست ها را بررسی کرده و مجدداً متقاضی را معاینه می‌کند. در این بخش تست بینایی و تست کوررنگی گرفته می‌شود و مواردی مانند تنفس، ضربان قلب، قد و وزن و دیگر موارد بررسی می‌شوند.
در پایان پس از اطمینان کامل پزشک از سلامت متقاضی، گواهینامه پزشکی یا Medical Certificate برای متقاضی صادر خواهد شد. پس از صدور Medical بر اساس نوع گواهینامه صادر شده معمولاً هر ساله خلبانان باید مجدداً در این تست شرکت نمایند.
برای برخی از تست های پزشکی ممکن است طول این مدت کاهش یا افزایش یابد برای مثال ممکن است با تشخیص پزشک گواهینامه ۶ماهه صادر گردد. افزایش سن متقاضیان نیز می‌تواند بر اعتبار گواهینامه پزشکی تأثیرگذار باشد بر همین اساس پس از سن ۴۰ سالگی اعتبار گواهینامه پزشکی به‌صورت ۶ماهه صادر می‌گردد.
برخی از تست ها نیز ممکن است فقط در اولین مراجعه جهت دریافت گواهینامه پزشکی از متقاضیان انجام شود و در صورت تغییر شرایط خلبان به تکرار مجدد آن تست نیاز خواهد شد.
فهرست عناوین درسی گواهینامه خلبانی PPL
در دوره آموزش خلبانی PPL سرفصل ها و دروس مختلفی برای آموزش خلبانان در نظر گرفته شده است. این دروس شامل مفاهیمی مانند آموزش مبانی اولیه پرواز و آموزش چگونگی پرواز هواپیما و آشنایی با بخش های هواپیما، سیستم های ناوبری و پرواز، قوانین هوانوردی، هواشناسی، فیزیولوژی و دیگر موارد می گردد. در این بخش لیست کامل دروس آموزش خلبانی PPL قرار داده شده است:
- AERONAUTICAL INFORMATION PUBLICATION
- AIRCRAFT PERFORMANCE
- ANNEX 2
- ANNEX 3
- ANNEX 6 (II)
- ANNEX 10
- FLIGHT ENVIRONMENT
- FLIGHT PLANNING
- GENERAL NAVIGATION
- HUMAN PERFORMANCE
- INSTRUMENTATION
- MASS AND BALANCE
- METEOROLOGY
- PRINCIPLES OF FLIGHT
- RADIO NAVIGATION
- SYSTEM
مدت زمان دوره گواهینامه خلبانی PPL
مدت طول دورهٔ آموزش خلبانی جهت گواهینامه خلبانی PPL به دو بخش مدت‌زمان موردنیاز برای آموزش‌های تئوری (زمینی) و مدت‌زمان موردنیاز برای آموزش‌های پروازی تقسیم می‌گردد. در بخش آموزش‌های زمینی حدود ۴ تا ۵ ماه زمان نیاز است تا دانشجویان بتوانند مباحث موردنیاز برای ورود به آموزش‌های پروازی را فرابگیرند.
البته این مدت ممکن تحت‌تأثیر عوامل مختلف تغییر نمایید. در بخش آموزش پروازی نیز حدود ۲ تا ۳ ماه زمان نیاز است تا خلبانان به سطح مناسبی برای شرکت در آزمون پروازی دست پیدا کنند.
در بخش پروازی مدت‌زمان آموزش خلبانان به عوامل مختلفی بستگی دارد که یکی از این عوامل قدرت یادگیری دانشجوی خلبانی است؛ اما به‌صورت معمول حدود ۱۰ تا ۲۰ ساعت زمان نیاز است تا دانشجوی خلبانی به سطحی از آمادگی برسد که بتواند خلبانی هواپیمای سبک را به‌تنهایی و بدون نیاز به حضور استاد انجام دهد. این بخش از آموزش خلبانان بسیار حساس است. به همین منظور آموزش در این بخش زمان بیشتری نیاز دارد.
دانشجویان خلبانی پس از موفقیت در آزمون‌های بخش آموزش تئوری به خط پرواز معرفی می‌گردند. در بخش عملیات پرواز برای هر دانشجو یک استاد در نظر گرفته می‌شود که استاد انتخاب شده تا پایان‌بخش اول آموزش پروازی تغییری نمی‌کند. دانشجو و استاد در این مرحله از آموزش قبل از پرواز و بعد از پرواز، تمامی دروس را باهم مرور می‌کنند.
این امر موجب می‌گردد تا قبل از پرواز ذهن دانشجو و استاد پروازی به هم نزدیک شده و تدریس بازدهی بیشتری داشته باشد. پس از پرواز نیز استاد خلاصه‌ای از آموزش پروازی آن روز را برای دانشجو مرور می‌کند و ایرادات دانشجو را بررسی می‌کند تا در پروازی بعدی عملکرد بهتری ایجاد گردد.
در نهایت این آموزش‌ها که شامل آموزش‌های اولیه پروازی است تا مرحله‌ای ادامه می‌یابد تا استاد خلبان اطمینان یابد دانشجو می‌تواند یک پرواز کامل از برخاستن تا فرود را انجام دهد. در یک روز خاص که باد، دید، دما و دیگر شرایط جوی کاملاً مناسب باشند از دانشجوی خلبانی درخواست می‌شود تا برای انجام پرواز تنها که اصطلاحاً از آن با نام SOLO FLIGHT یاد می‌شود آماده گردد.
قبل از این پرواز بهترین هواپیمای آموزشی که در شرایط بسیار مناسبی از لحاظ فنی قرار دارد برای دانشجو آماده می‌شود و استاد خلبان آخرین نکات جهت انجام این پرواز را با دانشجو مطرح می‌کند در نهایت دانشجو بدون حضور استاد در هواپیما، آن را به پرواز در می‌آورد و در نهایت با فرود خود این مرحله را نیز با موفقیت سپری می‌کند. در طول مدت این پرواز برج مراقبت و استاد خلبان از طریق ارتباط رادیویی با خلبان در ارتباط هستند.
پس از فرود، جشنی بر اساس رسوم پروازی برای دانشجوی خلبانی برگزار می‌شود که به‌محض فرود و پیداشدن خلبان از هواپیما بر روی سر دانشجوی خلبانی آب می‌ریزند و درجه‌های او را از یک خط به دو خط تعویض می‌کنند همچنین به دانشجوی خلبانی در این مرحله یک وینگ یا بال کوچک داده می‌شود که بر روی سینه و در قسمت چپ لباس خلبان نصب می‌شود این بال نماد پرواز است و نشان می‌دهد که دانشجوی خلبانی موفق شده است تا یک هواپیما را به‌تنهایی به پرواز در بیاورد.
نتیجه گیری
به صورت کلی برای ورود به رشته خلبانی راه های مختلفی وجود دارند که برای ورود به بخش نظامی نیاز به شرکت در آزمون های ورودی بوده اما در بخش غیرنظامی برای تحصیل در رشته های هوانوردی نیاز به شرکت در آزمون های ورودی و کنکور را ندارید و می توانید بدون کنکور در رشته های هوانوردی به ویژه رشته خلبانی تحصیل نمایید.
برای دریافت گواهینامه خلبانی PPL بدون کنکور میتوانید در مراکز آموزش های هوانوردی ثبت نام نمایید و به صورت حضوری و غیرحضوری در کلاس های آموزشی شرکت نمایید. امیدواریم این مقاله از تهران اویتور برای شما مفید بوده باشد.
